Folik Asit ve Folik Asit Eksikliği Nedir? Beslenme her birey için farklı bir rol oynar, artık beslenmenin uzun ve sağlıklı yaşam için hayatımızdaki önemini bilmeyen kalmadı. Beslenirken sağlık problemi yaşayanlar günlük vitamin ve mineral alımı odaklı beslenirken, sporcular ise protein ağırlıklı besleniyor. Bu yazımızda sizlere B9 adı ile de bilinen folik asit’in hakkında tüm merak ettiklerinizi ve bilinmeyenlerini kaleme aldık.
Folik Asit Nedir?
Folik asit, vücudumuzun sağlıklı kalması için az miktarda ihtiyaç duyduğu B vitamini komplekslerinden biri olarak tanımlanır. Birçok kişi folat ve folik asidi birbirlerinin yerine kullanıyor, fakat folat ve folik asit birbirinde çok faklıdır. Folat, B9 vitamini olarak bilinirken, folik asit ise bu vitaminin sentetik bir formu olarak bilinmektedir.
Folat vücudumuzda koenzim görevi görür ve diğer enzimlerin de görevlerini yerine getirmesine yardımcı olur. Folat, sindirim sistemine girdiği anda B9 vitaminine dönüştürülür. Folik asitte ise durum biraz daha farklıdır. Vücudumuz folik asidi kullanmaya başlamadan önce bu bileşiği folatın başka bir aktif formu olan L-metilfolata dönüştürür. Bu dönüşüm kan dolaşımına girmeden önce karaciğer ve diğer dokular sayesinde gerçekleşir.
Folik Asitin Faydaları Nelerdir?
1-Kalp sağlığına katkıda bulunur
Kan damarlarını tahriş eden homosistein adlı amino asidin azalmasına yardımcı olur. Bu amino asit kan pıhtılaşması, arterlerin kalınlaşması ve daralması gibi olumsuz etkilere de sebep olabilmektedir.
2-Hamilelk dönemini destekler
Vücuttaki koenzim rolü nedeni ile DNA sentezine ve enzimatik reaksiyonlara katılır. Hamileliğin ilk haftalarında fetüsün omurga ve sinir hücreleri geliştiği için vücut folik aside ihtiyaç duyar. Folik asit, fetal büyümeyi ve gelişmeyi destekler. Bu sebeple hamile kadınların beslenmelerine mutlaka folik asit eklenmelidir. Bunların yanı sıra hamilelikte folik asit düşüklüğü omurgayı, omuriliği ve beyni etkileyen nöral tüp defekti adı ile bilinen hastalığın rikini de artırır.
3-Alzheimer ve demans belirtilerini azaltır
Yapılan araştırmalar doğrultusunda düşük folik asit, B12 ve diğer B vitaminlerinin bilişsel gerilemeye yol açtığı gözlemlenmiştir. Yapılan başka bir araştırmaya göre ise yaş ilerledikçe vücutta azalan folik asidin Alzheimer ve bunama gibi hastalıkların ortaya çıkmasında kesin bir nedeni olmadığı biliniyor.
4-Kemik gelişimini destekler
Vücuttaki homosistein seviyesinin azalmasına yardımcı olan folik asit osteoporoz ve kemik gelişimine katkı sağladığı biliniyor. Ayrıca folik asidin kemik sağlığına faydalı olabilmesi için B6 ve B12 vitaminleri ile desteklenmesi gerekir.
Folik Asit İçeren Besinler
Folik asit hangi besinlerde daha çok bulunur diye merak ediyorsanız, folik asit genelde besin takviyesi olarak folik asit hapı ile vücuda alınır. Vücudunuzun ihtiyacı olan tüm folatı ise doğal besinlerden elde edebilirsiniz.
Folat İçeren Gıdalar;
- Avokado, portakal, muz
- Sığır karaciğeri, kümes hayvanı ve kabuklu deniz ürünleri
- Brokoli, brüksel lahanası, kuşkonmaz, lahana, ıspanak
- Börülce, bezelye, fasulye
- Tam tahıllı gıdalar ve buğday kepeği
Folik Asit Eksikliği Neden Olur?
Folik asitin sindirim sisteminde emilimini zorlaştıran hastalıklar
- Böbrek diyalizi
- Hemolitik anemi
- Aşırı alkol
- Fazla pişmiş sebze ve meyve
- Sağlıksız diyet programı
- Folik Asit Eksikliği Belirtileri
- Sersemlik Hissi
- Tükenmişlik
- Zayıflık
- Ağızda ve dilde yara
- Sinirlilik
- Odaklanma zorluğu
- Hamile kadınlarda, nöral tüp defetkleri taşıyan bir bebeğe sahip olmak.
- Baş ağrısı
Folik Asitin Yan Etkileri Nelerdir
Yüksek miktarda folik asit tüketimi ile ortaya çıkan belirtiler;
- Kanser hücrelerinin büyüme ve yayılma yeteneğini artırır, kanserin tekrarlanmasını sağlayabilir.
- B12 vitamini eksikliğinde oluşan belirtileri maskeler.
- İnsülin direncini artırır.
- Çocuklarda beyin gelişimini olumsuz etkiler. Yaşa bağlı olarak zihinsel fonksiyonlarda gerilemeyi tetikler.
Beslenme programınıza sağlıklı gıdalar takviye ederken çinko, demir, B12 ve C vitamini gibi mineral ve vitaminlere odaklanabilirsiniz. fakat folik asit de en az bu vitaminler kadar önemlidir. özellikler hamilelik döneminde, günlük folik asit alımı ve sağlıklı bir diyet programı için mutlaka bir doktora başvurmalısınız.
