Antik Mısır Mitolojisi Tanrıları, antik mısır medeniyeti dünyaya bakış açıları ve kültürüyle birlikte kendi zamanlarında ve sonraki nesillere çok şey katmışlardır. Antik mısır medeniyeti döneminde bilim ve teknoloji gelişmemiş olduğundan dolayı o dönemde yaşayan insanlar bilmedikleri nesne, cisim ve olayları tanımlamak için birer tanrı işi olduğuna inanırlardı ve açıklama getirirlerdi.
Ardından büyüleyici mısır tanrıları ortaya çıktı ve doğaüstü olayların anlaşılmasına katkıda bulundu. Antik mısır mitoloji ise bu tanrıların ve tanrıçaların efsaneleriyle doludur. Antik mısır mitolojisi tanrıları ve tanrıçaları, isimleri ve görevleri nedir? Eğer merak ediyorsanız sizin için hazırladığımız antik mısır mitolojisi ve onların büyülü mitleri için aşağıdaki rehberimizi okuyabilirsiniz.
Antik Mısır Mitolojisi Tanrıları, İsimleri ve Özellikleri
1.RA- Güneş Tanrısı
Mitolojide güneş tanrısı olan RA, Mısırdaki her şeyin somutlanmış halidir. Evrensel hükümdar olan bu tanrı, yaşayan ve ölü olan tüm gezegenlere hükmeder. Antik mısır mitolojisine göre RA evreni, varoluşu ve düzeni yaratan tek kozmik varlıktı.
Ra, sabahları çocuk, öğlenleri genç bir adam ve akşamları yaşlı bir adam gibi görünürdü. Yağmur tanrıçası dahil olmak üzere bir çok tanrının da babasıydı. Karnaktaki görünüşüne göre tanrı RA başında kutsal engerek yılanıyla çevrelenmiş bir güneş tacı taşımaktadır. Ayrıca dünyayı ilk yılan olan Apophis’ten koruyan yüce bir tanrı olarak kabul edilir.
2.Horus- Gök Tanrısı
Gök tanrısı Horus, Osiris ve İsis’in oğludur. Gökyüzüne, göksel kuvvete ve güneşe bağlı olan bir kuş tanrısı olarak da kabul edilir. Horus ve babası olan Osiris, mısır hükümdarları için düzen ve zaferin cisimleşmiş hali olarak kabul edilir. Ayrıca Horus babasının intikamını alarak antik mısıra düzen getirir. Horus babasını kurtarmak için tek gözünü feda eder ve mitolojide tek gözlü şahin olarak bilinir.
3.Amon- Doğurganlık Tanrısı
Antik mısır mitolojisinde tanrıların ve insanların kralı kabul edilen Amon, yaşayanları ve ölüleri yönetir. Amon, evreni var eden en yüce tanrıdır. Antik mısır krallığı döneminde Ra iktidara geldiğinde bile Amon’un pozisyonu değişmemiştir. Yeni mısır krallığı döneminde ise Amon ile birlikte eşi Mut’a ve oğlu Khonso’ya tapılıyordu. Amon genellikle çift süslemeli tacı olan insan olarak tasvir edilirdi.
4.İsis- Güzellik ve Aşk Tanrıçası
Güzellik tanrıçası olan İsis, “Tanrıların annesi” olarak kabul edilir. Yeraltı dünyasının hükümdarı Osiris’in karısı ve kız kardeşi, Horus’un ise annesidir. İsis bazı kaynaklara göre ise Eset yani “Taht tanrıçası” olarak bilinirdi. İsis genellikle gök tanrısı olan oğlu Horus’u emzirirken resmedilir.
5.Osiris- Yeraltı Tanrısı
Antik mısır mitoloJisinde yeraltı tanrısı olarak bilinen Osiris, efsaneye göre çöl tanrısı kardeşi Set tarafından öldürülür. Sonrasında eşi İsis ve gök tanrısı oğlu Horus sayesinde hayata döndürülür. Osiris tekrardan hayata döndükten sonra yeraltı dünyasına gider ve burada ölüleri yargılar. Osiris genellikle yeşil tenli, uzun ve sivri sakallı bir mumya şeklinde tasvir edilir. Ayrıca birçok antik mısırlı, Osiris’in mezarına yakın bir yere gömülmek isterlerdi.
6.Shu- Hava Tanrısı
Shu, mısırın ilk iki tanrısından biri olarak yaratıldı. Shu ve karısı Tefnut havaya ve güneşe hükmettiler. Shu, üzerinde hiyeroglif şeklinde adı geçen tüy şeklinde bir başlıkla resmedilir.
7.Nut- Yer ve Gök Tanrıçası
Antik mısırda yerlerin ve göklerin tanrıçası olarak bilinen Nut; İsis, Osiris, Set ve Nephthys’in annesidir. Amon’un itirazına rağmen erkek kardeşi Geb ile aşk yaşar ve dört tanrıyı dünyaya getirir.
8.Tefnut- Yağmur Tanrıçası
Yağmur tanrıçası olarak kabul edilen Tefnut, Nut ve Geb’in annesidir. Tefnut, genellikle dişi bir aslan başıyla tasvir edilir.
9.Set- Savaş Tanrısı
Set antik mısırda “Yok edici” olarak bilinen veba ve savaş tanrısıdır. Kardeşi Osiris’e düzenlediği suikast sonucunda onu yeraltı dünyasının hükümdarı haline getiren büyük bir kötülük figürüdür. Set’in amacı ise Mısır’a çölden rüzgar estirip Nil Nehrinin kontrolünü ele geçirmekti. Bilinen başka bir efsaneye göre ise Ra ile birlikte ilk yılan Apophis ile savaşmaya gitti. Yeğeni Horus ile savaştıktan sonra taç giyip Mısır kralı oldu. Set, tilki benzeri bir yaratık şeklinde tasvir edilir.
10.Ma’at- Adalet Tanrıçası
Ma’at adaletin ve doğruluğun tanrıçasıdır. Ayrıca uyum ve dengeyi temsil eder. Ma’at mevsimleri kontrol eder ve geceleri gökyüzündeki yıldızları kontrol eder. Ölülerin kalplerini ölçerek cennete mi gideceklerini yada unutulup yok mu olacaklarına karar verir. Ma’at genellikle kollarında deva kuşu tüyleri olan ve topuğunun üzerine çömelmiş bir kadın gibi resmedilir.
11.Thoth- Bilgelik Tanrısı
Antik mısır mitolojisinde bilgelik tanrısı olarak kabul edilen Thoth’un yazıyı icat ettiği ve tanrıların yapmış olduğu her şeyi kaydettiğine inanılıyordu. Ayrıca Thoth, yılların hesaplayıcısı ve zamanın efendisi olarak da biliniyordu. Bilgelik tanrısı Thoth’un tanrıça karşılığı ise hem karısı hem kızı olan Seshat’tır. Thoth, elinde yazı çubuğu taşıyan kelaynak bir adam olarak resmedilir.
12.Anubis- Ölüm Tanrısı
Anubis, Nephthys ve Set’in oğludur. Anubis, ölülerin ilk tanrısı olarak kabul edilir ve dünyadan ayrılanları yeraltındaki hakikat salonuna götürür. Hakikat salonuna gelenler ölümden sonraki yaşamlarını belirlemek için kalplerini Ma’at’ın tüyüyle tartarlar. Anubis, elinde asa olan çakal başlı bir adam olarak resmedilir.
13.Bastet- Şehrin Koruyucusu
Bastet, Ra’nın kızıdır. Kötülük ve talihsizliğe karı koruyucu olan Bastet aynı zamanda kedilerin ve doğurganlığın tanrıçası olarak da saygı gördü. Bu şekilde Pers’ler, mısır halkının Bastet’e olan bağlılığını kullanarak Pelusium savaşını kazandılar. Pers askerleri bu savaşta öncü olarak kedileri kullanmıştır. Mısırlılar tanrılarını üzmemek için bu savaşı bilerek kaybetmiştir. Bastet, genellikle kedi veya kedi başlı bir kadın olarak tasvir edilir.
14.Hathor- Doğurganlık ve Annelik Tanrıçası
Doğurganlık ve annelik tanrıçası olan Hathor, mısır mitolojisinde “Çınar ağacının efendisi” olarak da anılmaktadır. Doğumun, kadınların ve aşkın yanı sıra coşkunun, şenliğin ve sarhoşluğun da koruyucusuydu. Ruhlara, ahiret yolculuğunda eşlik eder ve aynı zamanda cenneti yılan tanrısı Apep’ten korur. Hathor genellikle inek başlı bir kadın olarak resmedilir.
15.Nephthys- Cenaze Tanrıçası
Nephthys, Anubis’in annesi, Set’in karısı ve İsis’in ikiz kız kardeşidir. Kız kardeşinin aksine karanlık bir tanrıça olarak bilinir. Ölülerin arkadaşı ve diğer dünyada onlarla ilgilenmesiyle bilinir. Osiris’e hayrandı ve onu baştan çıkarmak için ikiz kız kardeşi İsis’in kılığına girmiştir. Ayrıca oğlu Anubis’in babası Set değil, Osiris’tir. Nephtys, genellikle başına ev takan bir kadın olarak temsil edilirdi.
16.Khonsu- Ay Tanrısı
Khonsu, annesi Mut ve babası Amon ile birlikte Teb triadının üçüncü üyesi olarak kabul edilirdi. Yeni Mısır krallığı döneminde ise hastaları anında iyileştirdiği için büyük ilgi görmüştür. Khonsu, elinde kanca tutan ve başında ay taşıyan bir mumya olarak tasvir edilir.
17.Sobek- Nil’in yaratıcısı ve Timsahların Efendisi
Sobek’in tıp ile bağlantısı olduğu ve ani ölümleri getirdiğine inanılır. Efsaneye göre Nil nehri Sobek’in terinin damlaması sonucunda oluşur ve Nil Nehrinin yaratıcı olarak da hürmet görür. Sobek’in Sobek-Ra adındaki bir dağda yaşadığına inanılır. Sobek timsah başlı bir erkek olarak resmedilir.
18.Hapi- Bereket Tanrısı
Bereket tanırı olan Hapi, mısırlı çiftçilerin hasatlarını artırmasına sebep olan Nil taşkınlarıyla bilinir. Hapi, antik mısır mitolojisinde doğurganlığı ve refahı temsil eder.
19.Ptah- Memphis Tanrısı
Başkent Memphis’in koruyucusu olarak bilinen Ptah tüm tanrıların babası ve gerçeğin hükümdarıydı. Mısır’ın en eski tanrılarından biridir. Bu mısır tanrısına her tür zanaatkar büyük ilgi ve saygı duyar.
20.Khnum- Yaratılış Tanrısı
Khnum, Nil nehrinin ana kaynağı olarak kabul edilir. Ayrıca seramikçilerin ve çömlekçilerin koruyucusu olarak da bilinir. Bu tanrı bereketi simgeler ve yukarı Mısır Nubia’dan geldiğine inanılır. Nil nehri çamurundan insanları yaratan ve onlara hayat vermesi için Ra’ya götüren Khnum’dur. Bu tanrı genellikle bir koç olarak tasvir edilir.
Antik Mısır Hakkında Bilmeniz Gerekenler
- Mısırlılar, Nil Nehri boyunca yaşarlardı ve suyu mahsül yetiştirmek için kullanıyorlardı.
- Biri vefat ettiğinde mumyalama yöntemi ile bedenini korumaları gerektiğine ve bu şekilde ruhlarının sonsuza dek yaşayacağına inanılırdı.
- Antik Mısırlılar insan vücudunu iyileştirecek formül bulmakta oldukça iyiydiler.
- Firavunlar ve aileleri öldükten sonra piramitler inşa edildi. Çünkü ahirette onlara yardım etmesi için hazineleri ile birlikte gömülmelerine inanılırdı.
- Antik Mısır da kediler kutsal olarak kabul edilirdi.
- Yaklaşık olarak 2.000’den fazla mısır tanrısı ve tanrıçası vardı.
